Objawy ADHD
Mówiąc o ADHD należy zwrócić uwagę na objawy i sfery, w których się ono przejawia.
Objawy ADHD mogą objawiać się w kilku strefach: ruchowej, poznawczej i emocjonalnej.
Przy nadpobudliwości w sferze ruchowej może występować przede wszystkim:
- wyraźny niepokój ruchowy w zakresie dużej i małej motoryki,
- wzmożona ekspansja ruchowa,
- dziecko ma bardzo dużą potrzebę ruchu,
- niemożność pozostawania w bezruchu przez nawet krótki czas,
- podrywanie się z miejsca,
- bezcelowe chodzenie,
- zwiększona szybkość i częsta zmienność ruchów (wrażenie ciągłego pośpiechu),
- bieganie,
- przymusowe wymachiwanie rękami,
- podskakiwanie,
- wzmożone drobne ruchy kończyn (machanie nogami, głośne deptanie, poruszanie palcami rąk, ciągłe zajmowanie się rzeczami, które leżą w zasięgu rąk lub nóg, kiwanie się na krześle itp.),
- bieganie bez celu "biega jak nakręcone",
- problemy ze spokojnym bawieniem się lub odpoczynkiem,
- w czasie lekcji czy w innych sytuacjach, które wymagają siedzenia, dziecko wstaje z miejsca i chodzi,
- często jest nadmiernie rozmowne.
Nadpobudliwość w sferze poznawczej objawia się przede wszystkim zaburzeniami koncentracji uwagi. Występuje wówczas:
- trudność w skupieniu uwagi,
- brak wytrwałości w przypadku małego zainteresowania i niedostrzegania bezpośredniej korzyści z działania,
- pochopność,
- znaczna męczliwość w pracy intelektualnej i związana z tym nierównomierna wydajność,
- przerzucanie uwagi z obiektu na obiekt,
- brak umiejętności planowania.
Dziecko, którego dotyczy problem ADHD:
- nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć szkolnych lub w czasie wykonywania innych czynności,
- popełnia błędy wynikające z niedbałości,
- często wydaje się, że nie słucha, co się do niego mówi,
- nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji,
- ma kłopoty z dokończeniem zadań szkolnych i wypełnianiem codziennych obowiązków,
- unika rozpoczęcia zajęć, które wymagają dłuższego wysiłku,łatwo rozprasza się pod wpływem bodźców zewnętrznych,
- gubi albo zapomina rzeczy, które są mu potrzebne do pracy.
U wielu dzieci z zaburzeniami koncentracji uwagi występują również pewnego rodzaju zaburzenia mowy lub języka, do których należą:
- opóźnienie rozwoju mowy,
- kłopoty z artykulacją,
- problemy ze strukturą zdania,
- nieprawidłowe układanie dźwięków.
Trudności stanowi również pisemne wyrażanie myśli i słowa. Dziecko bardzo często zna zasady i reguły, ale ma kłopoty z ich zastosowaniem - stąd często występuje:
- dysleksja,
- dysgrafia,
- dysortografia,
- dyskalkulia.
U dziecka z ADHD często występują również następujące cechy osobowości:
- działanie impulsywne - dziecko często działa pod wpływem impulsu, którego nie jest w stanie kontrolować,
- chęć dominowania w grupie,niska samoocena,
- okresowo występująca depresja,niedojrzałe zachowanie,
- zaburzone relacje z rówieśnikami,niska odporność na stres i frustracje,
- kłopoty dydaktyczne,
- tworzenie się osobowości destrukcyjnej,
- zaburzenia snu:
- wczesne budzenie się,
- trudności z zaśnięciem,
- niespokojny sen.
Rozwój fizyczny dzieci z ADHD charakteryzuje się wysokim poziomem aktywności fizycznej, a rozwój społeczny jest nieco opóźniony. Dzieci z ADHD mają trudności z nawiązywaniem kontaktów społecznych i bardzo często popisują się przed rówieśnikami, aby zwrócić na siebie ich uwagę.